- Standard Oil Company veya sadece Standard Oil, önce ABD içinde, sonra ABD dışında petrol rafinerileri açan, aynı zamanda bu petrolleri taşıyan ve pazarlayan ABD merkezli bir şirkettir.
- Şirketin başkanlığını yürüten John Davison Rockefeller ve arkadaşlarının geliştirdiği saldırgan ve çokça eleştirilen taktiklerle bütün kuzeydoğu Amerika Birleşik Devletleri’ndeki çok sayıda küçük şirketi yuttu ve büyük bir tröst durumuna geldi.
- 2016 yılı itibarıyla kazançlarının çoğunu kapsayan petrol piyasasından çekileceklerini beyan ettiler.
- 10 Ocak 1870’de Rockefeller “Standard Oil of Ohio” ismiyle şirket kurdu.
- Kısa zamanda büyük kâr elde eden Rockefeller, önce Ohio’nun en kârlı rafinericisi, sonra ise ülkenin en büyük petrol ve gazyağı nakliyecilerinden biri haline geldi.
- Ülkedeki petrol taşımacılığı çok masraflıydı.
- Büyük çabalarının ardından Rockefeller, büyük meblağlar ödeyerek demiryollarını kontrol altına almayı başardı ve rakip şirketlerin petrollerini, kendi demiryollarından taşıtmadı.
- Navlun oranlarını kontrol etmek için kartel oluşturmaya girişti.
- Rockefeller, pazarlama bilgisini kullanarak, büyük hacimli petrol alan müşterilerine karşı %50’ye varan büyük indirimler yaptı.
- Böylece, rakip petrol şirketlerinin müşterilerini de kendine çekti ve o şirketleri iflasa sürükletti.
- Rockefeller, basının ilk kez onu kötülemesine rağmen yılmadan rakip rafinerileri satın alma döngüsüne devam etti, operasyonlarının verimliliğini artırdı, petrol sevkiyatlarında indirim için baskı yaptı, gizli anlaşmalar yaptı ve yatırım havuzlarını yükseltti.
- 1872 yılında Standard Oil, Cleveland şehrindeki 26 büyük rakip şirketinden 22’sini satın alıp bünyesine kattı.
- Bu olay gelecek yıllarda “Cleveland fethi” olarak anıldı.
- En sonunda Standard Oil’in muhalifleri, Rockefeller ve şirketiyle rekabet etmenin çözüm olmadığını gördü.
- 1874’de Rockefeller ile yazılı antlaşma yapmak zorunda kaldılar ve onun yükselen patronluğunu kabul ettiler.
- Standard Oil; Amerika Birleşik Devletleri’nin pazar payı içerisinde, petrol rafinajında ve satışlarında hakimiyet kazandı.
- Zamanla ABD pazarının %90’ını kontrol edebilecek kadar güçlendi.
- Standard Oil’in ticari uygulamaları yoğun tartışmalara yol açtı.
- Aynı zamanda gazyağı ürünlerinin kalitesini ve bulunabilirliğini artırırken, kamuya olan maliyetlerini de büyük ölçüde düşürdü.
- Gazyağı fiyatı şirketin ömrü boyunca toplam yaklaşık %80 düştü.
- Standard Oil’in rakiplerine karşı en güçlü silahları farklı fiyatlandırma ve gizli nakliye indirimleri oldu.
Loading…